انواع ذخایر در منابع معدنی
ذخایر صفحه‌ای ذخایری هستند که در جهت طول و عمق گسترش زیاد دارند حال آن که در جهت عرض بسیار محدود می‌باشند. به دو دسته لایه‌ای و رگه‌ای تقسیم می‌شوند.
ذخایر صفحه‌ای لایه‌ای
از ذخایر رسوبی نوع لایه‌ای می‌توان به کانسارهای آهن (BIF) اشاره کرد که مهمترین آهن های دنیا محسوب می‌شوند. اینها مربوط به پرکامبرین هستند. این کانسارها به دو دسته آلگوما Algoma، دریاچه سوپریور(Lake superior) تقسیم می‌شوند.
ذخایر آلگوما
ذخایر آلگوما با سنگ های آتشفشانی در ارتباط اند به طور عمده در آرکئن تشکیل شده‌اند، کوچک اند و یک زون بندی رخساره‌ای را نشان می‌دهند. به طوری که در حاشیه اکسیدی بعد کربنات های آهن و بعد رخساره سولفیدی قرار می‌گیرد.
ذخایر دریاچه سوپریور
ذخایر آهن دریاچه سوپریور نسبتا بزرگ و در اعماق کم‌اند سن آنها ۲ میلیارد سال قبل قرار می‌گیرد. و از ذخایر لایه‌ای دارای منشأ ماگمایی به کرومیت و مگنتیت در سنگ های اولترامانیکی می‌توان اشاره کرد. به خصوص کانسارهای کرومیت بوشوار در آفریقای جنوبی استیل واتر آمریکا کمپلکس دایک بزرگ رودزیا این کانسارها از اهمیت اقتصادی خاصی برخوردارند و کانسارهای لایگون احتمالاً نتیجه جایگزینی ماگما در مناطق آرام از جمله کراتون ها تشکیل می‌شوند. سن این کانسارها پرکامبرین است. سنگ میزبان آنها دونیت، پریدوتیت، پیروکسنیت های کم سرپانتینی شده است. ۹۸% کرومیت های دنیا را می سازد. و مهمترین یا عظیم ترین ذخایر آهن در لوپولیت های لایگون حادث شده اند مثل ذخایر آهن موجود در کمپلکس بوشوار، استیل واتر، اسکالگارو.
ذخایر رگه‌ای
مثل کانسارهای طلای رگه‌ای آرکئن که در درون شیست های سبز آرکئن که سنگ های اولیه آنها سنگ های نامیک و اولترانامیک بوده‌اند یافت می‌شود. طلا به صورت آزاد در داخل پیریت و کالکوپیریت دیده می‌شود. مقدار ذخیره این کانسارها کمتر از یک میلیون تن و عیار آنها بین ۱۰۰ – ۱۵ گرم در تن نوسان می‌کند. و عمدتاً در سپر کانادا ، استرالیا و رودوزیای آفریقا یافت می‌شود.
ذخایر استوانه‌ای
کانسارهای نابرجای حاصل از هوازدگی در این کانسارها فرآیندهای هوازدگی مواد با ارزش را می‌شوید از محیط اولیه خارج و در محیط مناسب دیگری نهشته می‌کند. مانند کانسارهای اورانیوم این کانسارها از تون های اسیدی و پگماتیت های رخنمون یافته در سطح زمین شسته شده و پس از انتقال از محیط اکسیدان سطحی و رسیدن به محیط های احیایی مناسب که معمولاً چنین شرایطی در محیط های رودخانه‌ای حاصل می‌شوند نهشته می‌گردند. اورانیوم جزو عناصر کمپلکس ساز است که جانشین کمپلکس های تترا نمی‌شود و در مراحل آخر وارد پگماتیت ها می‌شود. کانسارهای اورانیوم رودخانه‌ای به سه گروه تقسیم می‌شوند.
گروه Roll front اینها به حالت کنگره‌ای یا لوله‌ای شکل با صدها متر طول دهها متر عرض و ضخامت کم درصد چند متر تشکیل می‌شوند. و کانسارهای آبراهه‌ای و مسطح نیز مطرح‌اند ولی اولویت چندانی ندارند. و بیشتر حالت مانتو دارند.
ذخایر عدسی
- ذخایر ماسیوسولفاید
ذخایر ماسیوسولفاید دارای مشخصات زیرمی باشند. ۶۰-۲۰% سولفید، همزمان با تشکیل سنگ های آتشفشانی زیردریایی، شکل عدسی، بافت توده‌ای و مواد معدنی همراه مس، روی، سرب، نقره، طلا می‌باشد.
اقسام تکتونیکی کانسارهای ماسیوسولفاید
از لحاظ تکتونیکی این کانسارها را به دو دسته کانسارهای ماسیوسولفاید واقع در محل گسترش کف اقیانوس ها، ماسیوسولفید همراه با روش های فرورانش ماسیوسولفایدها به نوع کروکو همراه با سنگ های آتشفشانی اسیدی تا حد واسط کارک آلکاسن در روش های فرورانش یافت می‌شود. ماسیوسولفاید نوع قبرس همراه سنگ های آتشفشانی نوع تولئیتی درزون گسترش کف اقیانوس، نوع پس شی همراه سنگ های آذرآواری و سنگ های آتشفشانی مافیک یافت می‌شود.
عدسی‌های کرومیت یا کرومیتهای تیپ آلپی
همراه با مجموعه‌های افیولیتی در کمربند آلپ هیمالایا یافت می‌شوند این کانسارها در لایه جبه زمین تشکیل می‌شوند و سپس در نتیجه فرآیندهای تکتونیکی به محیطهای بسیار ناآرام پوسته‌ای وارد می‌شوند. سنگ میزبان این کرومیت ها شدیداً سرپانتینی شده و به شکل نیام یا عدسی یا انبان هستند. جایگاه تشکیل اینها در پشته‌های میان اقیانوس یا حوضه‌های پشت قوسی است سن این کانسارها پالئوزوئیک – مزوزوئیک و ترشیری است. فقط ۲% از ذخایر کرومیت دنیا را می‌سازند این کانسارها در اورال روسیه و کلیه کشورهای واقع در کمربند آلپ – هیمالایا از جمله ایران، ترکیه، عمان، کرومیتهای ایران از جمله آلپی و در سبزوار، نیریز، جنوب شرق خراسان، بیرجند – بندان شناخته شده‌اند.
- ذخایر ایزومتریک
مانند ذخایر مس – مولیبدن پورفیری که مشخصات آن تناژ زیاد و عیار کم (عیار مس ۰٫۵ -۱%) است. شکل کانسارهای پورفیری بیضوی تا بیضوی ناقص‌اند. گسترش سطحی آنها از گسترش عمقی آنها بیشتر است. نحوه برداشت روباز و نحوه پراکندگی آن افشان یا انتشاری یا رگچه‌ای و استوک درک یا داربستی است. سنگ میزبان آن سنگ های نفوذی حد واسط تا اسیدی پورفیری با خصلت کالک آلکالن از نظر بافت پورفیری رژیم تکتونیکی کانسارهای مس پورفیری رژیم فرورانشی پوسته اقیانوس به زیر پوسته اقیانوسی (در جزایر قومی) و پوسته‌ای اقیانوس به زیر قاره‌ای در حاشیه قاره‌ها از لحاظ سنی دوران دوم و سوم تعلق دارند. و یکی از مسائل مهم در سیستم پورفیری زون های آلتراسیون است که در بالای توده نفوذی بعد که بخش اعظم ذخیره در آن است بعد پتاسیک و بعد سرسیتیک است.
عاشق شروع کردن هستم، هنر من جنگیدن برای آرزوهام هست؛ دنبال این هستم که درک درستی از زندگی پیدا کنم و ازش لذت ببرم برای همین بیشترین سرمایه‌گذاری رو روی خودم می‌کنم.
